Szczepienia, długi COVID, rehabilitacja...

Mimo że wielu z nas przechorowało koronawirusa lub przyjęło już szczepionki, pojawiają się nowe obawy i pytania.


Długi COVID zdiagnozujemy, gdy długoterminowe skutki uboczne choroby utrzymują się przez 4-12 tygodni (lub dłużej) od przechorowania. Jeśli pacjent zgłasza objawy płucne: duszność (nawet po niewielkim wysiłku), kaszel, uczucie zmęczenia, poza badaniami laboratoryjnymi - morfologią, badaniem ogólnym moczu, zleca się RTG, tomografię klatki piersiowej, próby wysiłkowe (tzw. marsz sześciominutowy), spirometrię. To pozwala nam sprawdzić stan płuc. Gdy pacjent zgłasza dolegliwości kardiologiczne: ból w klatce piersiowej, długotrwałe zmęczenie, duszność, wykonuje się echo serca i próby wydolnościowe. Przy problemach z koncentracją i pamięcią tzw. mgle covidowej zleca się badania psychologiczne. Jeśli pacjent zgłasza męczliwość, należy oznaczyć peptyd natiuretyczny typu B (BNP) oraz poziom stężenia D-dimerów, które powiązane są z występowaniem zakrzepów.

Nawet ozdrowieńcy, którzy łagodnie przeszli chorobę, mogą zmagać się z dusznością, np. po wysiłku, dlatego po chorobie należy unikać intensywnej aktywności fizycznej. Przez kolejne 2-3 tygodnie zaleca się spacery: po parku, wokół domu, na balkonie/przed telewizorem. Organizm potrzebuje czasu na regenerację. Pomaga gimnastyka oddechowa, ćwiczenia ogólnousprawniające. Można je wykonywać bez pomocy rehabilitanta. Do 12 miesięcy od zakończenia leczenia COVID-19 można w ramach NFZ skorzystać z rehabilitacji. Kieruje na nią lekarz rodzinny lub specjalista, który zajmuje się pacjentem po chorobie. Rehabilitacja obejmuje 3 etapy: wizytę wstępną (wywiad, badania, próby), wizyty terapeutyczne (zabiegi, ćwiczenia), wizytę końcową (ocena wyników rehabilitacji).

Ozdrowieńcy powinni się zaszczepić 3 miesiące od daty wyniku pozytywnego, ale nie dłużej niż 180 dni. Kwestią dyskusyjną jest, czy podawać drugą dawkę szczepionki ozdrowieńcom. Osoby, które zachorowały po pierwszej dawce, dawkę drugą powinny otrzymać trzy miesiące od pozytywnego wyniku. Pamiętajmy, że do 14 dni po zaszczepieniu nie mamy ochrony i możemy się zarazić.

Większość szczepionek przeciw COVID-19 musi być podana dwukrotnie, aby uzyskać pewniejszą i długotrwałą ochronę. Druga dawka zapewnia wysoki poziom przeciwciał, pomaga zbudować długotrwałą odporność, dlatego rezygnacja z niej jest ryzykowna. Złe samopoczucie, gorączka, ból mięśni to dobre oznaki, które świadczą o odpowiedzi immunologicznej organizmu na szczepionkę. Młodsze osoby mają odczyny poszczepienne bardziej nasilone, organizm szybciej wytwarza odporność. U starszych, ze względu na proces starzenia się układu immunologicznego, odczyny poszczepienne mają łagodniejszy charakter. Ale brak reakcji na szczepionkę nie jest złym znakiem.

Przed szczepieniem nie wolno profilaktycznie przyjmować kwasu acetylosalicylowego, leków przeciwzakrzepowych, sterydów. Przyjmujemy wyłącznie leki wcześniej przepisane przez lekarza z powodu chorób przewlekłych. Unikajmy zażywania środków przeciwbólowych bez recepty zarówno przed, jak i po przyjęciu szczepionki. Jeśli wystąpi gorączka, ból mięśni, należy przyjąć paracetamol.